Agroleśnictwo

Czym jest agroleśnictwo ? Większość z pytanych na tak postawione pytanie, kierując się etymologią bądź swoim doświadczeniem, odpowie, że jest to uprawa jakiegoś warzywa lub drzewa owocowego w lesie. I mają rację, gdyż w agroleśnictwie wykorzystuje się ziemię uprawną niczym w lesie. Tak jak i w lesie w tym sposobie użytkowania ziemi stosuje się piętrowość upraw.

Według naukowców agroleśnictwo być może jest najstarszą formą uprawiania roślin. Nasi przodkowie aby zdobyć nowe tereny uprawowe celowo podpalali podszycie boru, puszczali ogień między pnie drzew, niekiedy uprzednio odarte z kory. Płomień wygasał, na ziemi zostawała gruba warstwa popiołu.   Rolnik rzucał ziarno wprost w zgliszcze. Czasami zbierał plon tylko raz i następnego lata szedł z pożarem dalej, kiedy indziej obsiewał wypaloną przestrzeń dłużej, odbywał nawet pięć żniw zanim ją porzucił.
Agroleśnictwo to również dbanie nie tylko o kieszenie rolników, dywersyfikacja zysków, ale także lepsze i większe wykorzystanie potencjału kurczących się zasobów ziemi nadających się do upraw. To przede wszystkim ochrona środowiska, czyli dbanie o to, co zostało nam wypożyczone i to co musimy oddać przyszłym pokoleniom. Agroleśnictwo to próba zatrzymania niekorzystnych zmian pogodowych i klimatycznych, które możemy obserwować każdego lata i każdej coraz to mniej mroźnej i śnieżnej zimy.

Systemy agroleśne
Wyróżniamy kilka systemów agroleśnych:

Pasy wiatrochłonne – czyli sztucznie sadzone zadrzewienia śródpolne, stosowane w celu osłabienia siły wiatru i zmniejszenia jego niekorzystnego działania.

Zadrzewienia śródpolne i remizy, których najważniejsze  funkcje to: klimatotwórcza, glebochronna, wodochronna, sanitarno-higieniczna oraz techniczna.

Uprawy alejowe –  które ograniczają spływ powierzchniowy i poprawiają jakość wód.

Sylwopastoralizm –     To praktyka chowu na mięso i mleko, polegająca na wypasaniu lasu przez bydło, w celu wykorzystania spontanicznych zasobów paszowych znajdujących się pod drzewami.

Ogrody leśne – czyli rozwiązanie, które pozwala na łączenie wielu gatunków roślin. Ogrody te projektuje się na wzór lasu naturalnego, z kilkoma piętrami roślinności. Są więc w nich drzewa o różnej wysokości, wysokie krzewy, posadzone pomiędzy wysokimi drzewami lub pod ich koronami, niskie krzewy, na przykład porzeczki, rośliny zielne, rośliny okrywowe, pnącza oraz rośliny uprawiane ze względu na ich korzenie lub bulwy, które stanowią najniższe piętro.

ONZ, opracowując listę dziesięciu najważniejszych innowacji w rolnictwie, umieściła na pierwszym miejscu agroleśnictwo. To system produkcji rolnej – z jednej strony zapewniający dostawy żywności wysokiej jakości, a z drugiej – pozwalający łagodzić zmiany klimatyczne.

Agroleśnictwo jest szansą dla małych i średnich gospodarstw rolnych, które mają często problemy ekonomiczne.  To inspiracja dla osób, które wiedzą, że ekologia to przyszłość naszej kultury rolnej, to szansa na zdrową żywność i sposób na to, aby przyszłe pokolenia mogły cieszyć się zasobami, które zostaną im użyczone.

W poszukiwaniu wiedzy
Wychodząc naprzeciw innowacjom Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doradztwa Rolniczego zorganizował w czerwcu br. seminarium wyjazdowe pt. „Agroleśnictwo – innowacyjne podejście do produkcji  w małych gospodarstwach rolnych”, które cieszyło się bardzo dużym zainteresowaniem. Udział w nim wzięli między rolnicy, doradcy i specjaliści WMODR, przedstawiciele UWM w Olsztynie i szkół rolniczych.
Wszystkich zainteresowanych tematem agroleśnictwa zapraszamy na szkolenia, które odbędą się w siedmiu powiatach województwa warmińskiego we wrześniu i październiku tego roku. Informacje o dokładnych terminach spotkań można uzyskać bezpośrednio w Zespołach Doradców w: Elblągu, Mrągowie, Nidzicy, Olsztynie, Ostródzie, Piszu i Szczytnie oraz na stronie internetowej Ośrodka w zakładce: „Szkolenia”.

(Warmińsko-Mazurski Ośrodek Doradztwa Rolniczego z siedzibą w Olsztynie)