Profilaktyka i rozwiązywanie problemów alkoholowych w Gminie Morąg
Gmina Morąg w 2023 r. realizowała i nadal realizuje Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii w Gminie Morąg na lata 2022-2025. Jest to zapis podejmowanych działań, które realizowane będą w ramach zadania własnego gminy, w obszarze profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, narkomanii, przemocy w rodzinie i uzależnień behawioralnych. Program ma na celu tworzenie spójnego systemu działań naprawczych i profilaktyki zmierzającej do zapobiegania powstawaniu nowych problemów alkoholowych i innych uzależnień, oraz zmniejszeniu tych, które aktualnie występują.
Głównym celem Programu jest ograniczenie skali alkoholizmu, narkomanii oraz uzależnień behawioralnych wśród mieszkańców Gminy Morąg oraz wynikających z tego negatywnych skutków społecznych. Cel główny będzie realizowany w oparciu o cele operacyjne i zadania. W Gminnym Programie Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii określa się potrzeby ograniczające dostępność do alkoholu oraz innych substancji psychoaktywnych:
1.Potrzeba prowadzenia Punktu Konsultacyjno-Informacyjnego ds. Uzależnień i Przemocy.
2.Potrzeba prowadzenia szkoleń dla przedstawicieli poszczególnych służb i instytucji miejskich, a także podmiotów działających na terenie miasta (m.in. przedsiębiorców prowadzących sklepy, lokale gastronomiczne z napojami alkoholowymi) wskazujących na znaczenie, wagę problemów alkoholowych oraz innych uzależnień dla społeczności lokalnej.
3. Wdrażanie programów profilaktyczno – interwencyjnych dla dzieci i młodzieży.
4. Edukacja publiczna w zakresie problematyki alkoholowej, w tym monitorowanie skali problemów uzależnień w środowisku lokalnym oraz działania wynikające z Programu Ograniczania Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu.
5. Działania pedagoga ulicznego tzw. street worker’a.
Program realizowany jest poprzez zadania:
• Działalność Biura Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii,
• Zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych i zagrożonych uzależnieniem od alkoholu, narkotyków, innych substancji psychoaktywnych,
• Udzielanie rodzinom, w których występują problemy związane z używaniem alkoholu, narkotyków i innych substancji psychoaktywnych, pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie,
• Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej, edukacyjnej oraz szkoleniowej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii oraz uzależnieniom behawioralnym w szczególności dla dzieci i młodzieży
• Wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i osób fizycznych służącej rozwiązywaniu problemów uzależnień,
• Działalność Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych polegająca na podejmowaniu czynności zmierzających do orzeczenia o zastosowaniu wobec osoby uzależnionej od alkoholu obowiązku poddania się leczeniu w zakładzie lecznictwa odwykowego, ponoszenie kosztów administracyjnych z tym związanych oraz kosztów innych działań Gminnej Komisji
• Podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów określonych w art. 131 i 15 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz występowanie przed sądem w charakterze oskarżyciela publicznego.
W 2023 r. w ramach inicjatywy OTWARTE DRZWI w Biurze PiRPAoPN odbył się specjalny dyżur specjalistów pracujących na rzecz przeciwdziałania przemocy w rodzinie w Gminie Morąg. W tym dniu wszystkie osoby szukające wsparcia i pomocy mogły skorzystać z bezpłatnych konsultacji ze specjalistami. Podjęto działania w celu utworzeniu Placówki Wsparcia Dziennego przy Biurze Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii w Morągu. Na ten cel przeznaczono budynek przy ul. Przemysłowej 14B. W 2022 roku opracowano wstępną koncepcję działania placówki oraz przygotowywano projekt przebudowy budynku i dostosowania go do potrzeb prowadzenia ww. placówki. W 2023 roku ogłoszono przetarg, wybrano wykonawcę i rozpoczęto prace związane z przebudową budynku i dostosowaniem go do potrzeb placówki. Planowany termin otwarcia placówki to początek 2025 roku.
Działalność Punktu Informacyjno-Konsultacyjnego ds. Uzależnień i Przemocy opierała się na pracy radcy prawnego oraz dwóch psychologów.
Pomocy udzielono łącznie 98 osobom. Ponad 754 dzieci wzięło udział w rekomendowanych programach profilaktycznych i socjoterapeutycznych, a 41 dzieci uczestniczyło w zajęciach profilaktyczno-sportowych. W 2023 r. zorganizowano spektakle profilaktyczno – edukacyjne: „Bajki na jednej nodze” oraz „Wielka ucieczka”, dla ok. 800 dzieci. W dniu 2 lutego 2023 r. wspólnie z Miejską Biblioteką Publiczną w Morągu zorganizowano warsztaty profilaktyczno-edukacyjne z psychologiem „Galaktyka emocji”. W dniach 20.03.2023 r., 21.03.2023 r., 29.03.2023 r. oraz 30.03.2023 r. kierownik Biura Profilaktyki i Rozwiazywania problemów Alkoholowych oraz
Przeciwdziałania Narkomanii Ilona Niewiadomska przeprowadziła w Zespole Szkół Licealnych w Morągu cztery spotkania z młodzieżą na temat zagrożeń płynących ze spożywania środków psychoaktywnych. W 2023 r. zorganizowano wspólnie z Miejską Biblioteką Publiczną w Morągu wakacyjne warsztaty profilaktycznoedukacyjne dla dzieci i młodzieży z Gminy Morąg. W roku 2023 zorganizowano prowadzenie zajęć profilaktyczno – sportowych, dofinansowanych z funduszu Gminnego Programu Profilaktyki i RPAoPN 2023 dla 248 dzieci. Dofinansowano również prowadzenie zajęć w świetlicy środowiskowej przy Parafii Greckokatolickiej w Morągu dla 27 dzieci oraz olimpiady promocji zdrowego stylu życia dla 563 dzieci. Mając na uwadze wczesną profilaktykę, oraz poprawę kompetencji wychowawczych zrealizowano warsztaty dla rodziców pn. „Szkoła dla Rodziców i Wychowawców. W warsztatach wzięło udział 28 osób. Sfinansowano 2 szkolenia z rekomendowanych programów profilaktycznych dla nauczycieli, pedagogów i innych osób działających w obszarze profilaktyki. Ponadto w 2023 roku na prośbę pedagogów, zorganizowano również szkolenie „DIALOG MOTYWUJĄCY – skuteczne wsparcie w procesie zmiany”. W grudniu 2023 roku zrealizowano rekomendowany program profilaktyczny „DEBATA” we wszystkich klasach VII Szkół Podstawowych z terenu Gminy Morąg.
Członkowie GKRPA z 248 wezwań, przeprowadzili 131 rozmów motywacyjnych do podjęcia terapii uzależnienia od alkoholu i zaopiniowali 28 wniosków o wydanie koncesji na sprzedaż napojów alkoholowych.
Reprezentowali również komisję w grupach roboczych Zespołu Interdyscyplinarnego ds. Przeciwdziałania Przemocy w Rodzinie. Członkowie GKRPA podjęli decyzje skierowania 9 wniosków do Sądu Rejonowego w Ostródzie o zobowiązanie uczestników postępowania do poddania się leczeniu odwykowemu. W 2023 roku Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych przeprowadziła kontrole punków sprzedaży napojów alkoholowych z terenu gminy Morąg. W okresie od maja do września 2023 r. skontrolowanych zostało 49 punktów sprzedaży napojów alkoholowych.
Koszty realizacji, w 2023 roku, Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na lata 2022 – 2025 wyniosły ogółem 1.285 514,23 zł.
(UM Morąg – na podstawie Raportu o stanie Gminy Morąg za 2023 r.)
