Miasta Cittaslow obchodzą jubileusz 15-lecia

Sieć Miast Cittaslow działa w Polsce już 15 lat! Jej początki były skromne, ale obecnie liczy 35 członków i stanowi drugą co do wielkości sieć krajową na świecie.

W 2022 roku zrzeszone w niej miasta zaplanowały szereg wydarzeń, które mają uczcić rocznicę i realizować idee Cittaslow w praktyce.

Miasta należące do sieci prowadzą działania na rzecz zrównoważonego rozwoju, lokalności i zachowania niepowtarzalnego charakteru przestrzeni miejskiej. Kultywują bogate tradycje i dziedzictwo kulinarne, dbają o zabytki, rewitalizując je i organizując w nich życie kulturalne.

Idea dobrego życia w duchu slow najmocniej zakorzeniła się na Warmii i Mazurach – na 35 polskich miejscowości członkowskich aż 26 odnajdziemy właśnie w tym regionie. Pozostałe są rozrzucone po całym kraju – od Opolszczyzny, przez Śląsk i Łódzkie, do Pomorza Gdańskiego, i od Pomorza Zachodniego, przez Wielkopolskę i Mazowsze, do Lubelszczyzny.

Działania zmierzające do przystąpienie pierwszego polskiego miasta – Reszla – do Międzynarodowej Sieci Miast Cittaslow rozpoczęły się w 2004 r. Rok później rady miejskie tego miasta, a także Biskupca, Bisztynka i Lidzbarka Warmińskiego podjęły uchwały o przystąpieniu do sieci, do czego ostatecznie doszło w 2007 r. Wtedy też miasta założycielskie powołały Polską Krajową Sieć Miast Cittaslow. Od 2008 r. koordynacją jej pracy zajmuje się biuro powstałe w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Warmińsko-Mazurskiego (samorząd województwa jest członkiem wspierającym sieci). Prężne działania zaowocowały zgłaszaniem akcesu do sieci przez kolejne miasta regionu (m.in. po trzy w latach 2012, 2013 i 2014, po cztery w latach 2015 i 2021). W ostatnim roku do sieci przystąpiły: Węgorzewo, Olecko, Morąg i Szczytno.

W 2015 r. część członków sieci powołało do życie stowarzyszenia Polskie Miasta Cittaslow, co umożliwiło pozyskanie środków zewnętrznych na ich rozwój. Dzięki temu w okresie finansowania 2014-2020 rozpoczęto wprowadzanie w życie „Ponadlokalnego programu rewitalizacji sieci miast Cittaslow województwa warmińsko-mazurskiego”. W jego ramach zaplanowano realizację 92 projektów w 19 miastach (łączna wartość dofinasowaniem z RPO wyniosła 51,1 mln euro). Obecnie stopień zaawansowania realizacji całości programu sięga 80 procent, ostatnie projekty zostaną zakończone w bieżącym roku. Rewitalizacji poddano liczne elementy przestrzeni miejskiej, m.in.: tereny zielone i zabytkowe budowle, nadając im funkcje użyteczne dla mieszkańców miast i odwiedzających je turystów.

Po 15 latach funkcjonowania sieci marka Cittaslow stała się rozpoznawalna w całym kraju, a polska sieć miast spod znaku pomarańczowego ślimaka stanowi drugą co do wielkości sieć krajową na świecie. Dzięki temu skutecznie działa nie tylko lokalnie, ale także na poziomie krajowym i międzynarodowym. Obecnie wszystkie kierunki działań sieci światowej są konsultowane z polskimi miastami Cittaslow. Te ostatnie stały się też przedmiotem badań naukowych i powstają na ich temat kolejne opracowania. Obecnie Polska Krajowa Sieć Miast Cittaslow skupia się na przygotowaniu do realizacji nowego programu: „Miasta Dobrego Życia 2030”.

W ramach świętowania roku jubileuszowego „miasta dobrego życia” przygotowały szereg wydarzeń, które mają uczcić rocznicę i realizować idee Cittaslow w praktyce. Obchody zostaną zainaugurowane 25 marca uroczystą galą w Lubawie i potrwają do przełomu września i października.

Wśród ponad dwudziestu punktów kalendarza wydarzeń kilka zwraca szczególną uwagę. Należy do nich Półmaraton Ślimaka ze startem w Górowie Iławeckim i metą w Lidzbarku Warmińskim (14-15 maja). Okazją do szczególnie hucznego świętowania będzie coroczny Festiwal Miast Cittaslow, który tym razem odbędzie się w Prudniku w województwie opolskim (3-5 czerwca). Miłośników aktywnej rekreacji zapewne zainteresuje Finał Festiwalu Rowerowego Miast Cittaslow w Pasymiu (30-31 lipca) oraz rajd rowerowy na otwarcie południowego odcinka Łynostrady (Olsztyn – Dobrzyń – Nidzica) na początku maja.

Oprócz imprez o charakterze sportowo-rekreacyjnym, w kalendarzu znalazło się również wiele wydarzeń kulturalnych. Należą do nich m.in.: Koncert i Przemarsz Orkiestr Dętych w Nowym Mieście Lubawskim (20 sierpnia), Przegląd Kapel i Zespołów Ludowych w Rzgowie (24 września) i Folk Film Festival oraz Przegląd Małych Form Filmowych w Sianowie (29 września – 2 października). W kalendarzu nie zabraknie również turniejów rycerskich, festiwali kulinarnych, jarmarków i dni miast.

W ramach obchodów jubileuszu i promocji idei Cittaslow zaplanowano także Interdyscyplinarną Konferencję „Krajobrazy małych miast – współczesne kierunki badań” w Olsztynie (5-6 września) oraz wystawę „Efekty społeczne Ponadlokalnego Programu Rewitalizacji” w Brukseli.

Informacje o wydarzeniach na stronie www.cittaslowpolska.pl oraz profilu na FB/Cittaslow Polska.

(wwim)