Znakowanie win i aromaty
Od 8 grudnia 2023 roku obowiązują nowe przepisy określające wymagania dotyczące znakowania win i aromatyzowanych produktów sektora wina.
Zmiany zostały wprowadzone poniższymi aktami prawnymi:
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2021/2117 z dnia 2 grudnia 2021 r. zmieniające rozporządzenia (UE) nr 1308/2013[1] ustanawiające wspólną organizację rynków produktów rolnych, (UE) nr 1151/2012[2] w sprawie systemów jakości produktów rolnych i środków spożywczych, (UE) nr 251/2014[3] w sprawie definicji, opisu, prezentacji, etykietowania i ochrony oznaczeń geograficznych aromatyzowanych produktów sektora wina i (UE) nr 228/2013[4] ustanawiające szczególne środki w dziedzinie rolnictwa na rzecz regionów najbardziej oddalonych w Unii Europejskiej (Dz. Urz. UE L 435 z 6.12.2021, str. 262 z późn. zm.)
Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2023/1606 z dnia 30 maja 2023 r. zmieniające rozporządzenie delegowane (UE) 2019/33[5] w odniesieniu do niektórych przepisów dotyczących chronionych nazw pochodzenia i chronionych oznaczeń geograficznych dla wina oraz dotyczących przedstawiania obowiązkowych danych szczegółowych produktów sektora wina, a także przepisów szczegółowych dotyczących oznaczania i określania składników produktów sektora wina, oraz zmieniające rozporządzenie delegowane (UE) 2018/273[6] w odniesieniu do certyfikacji importowanych produktów sektora wina (Dz. Urz. UE L 198 z 8.08.2023, str. 6).
Dodatkowo Komisja Europejska opublikowała Zawiadomienie Komisji – Pytania i odpowiedzi dotyczące wdrożenia nowych przepisów UE dotyczących etykietowania wina w następstwie zmiany rozporządzenia (UE) nr 1308/2013 Parlamentu Europejskiego i Rady i rozporządzenia delegowanego Komisji (UE) 2019/33, które odpowiada na wiele pytań kierowanych do KE związanych z nowymi przepisami.
Zawiadomienie jest dostępne pod adresem:
https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=OJ:C_202301190
Dokument ten składa się z czterech części dotyczących odpowiednio:
pytań ogólnych (w tym zasad prezentowania nowych obowiązkowych informacji na etykiecie, kiedy produkt można uznać za „wyprodukowany”),
wykazu składników (w tym formy, szczegółowych zasad podawania poszczególnych składników),
informacji o wartości odżywczej oraz
etykietowania elektronicznego.
Zmiany w znakowaniu produktów sektora wina
Najważniejsze zmiany obowiązujące od 8 grudnia 2023 roku to dodatkowe wymogi dotyczące obowiązkowych danych szczegółowych określone w art. 119 ust. 1 lit h, i, j oraz ust. 4 i 5 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013.
Zgodnie z ww. przepisem etykietowanie i prezentacja win i aromatyzowanych produktów sektora wina wprowadzanych do obrotu w Unii lub przeznaczonych na wywóz, obejmuje również dane szczegółowe takie jak:
informację o wartości odżywczej zgodnie z art. 9 ust. 1 lit. l) rozporządzenia (UE) nr 1169/2011[7];
wykaz składników zgodnie z art. 9 ust. 1 lit. b) rozporządzenia (UE) nr 1169/2011; oraz
w przypadku produktów sektora wina, które zostały poddane procesowi dealkoholizacji zgodnie z załącznikiem VIII część I sekcja E oraz wykazują rzeczywistą zawartość alkoholu mniejszą niż 10 % obj., datę minimalnej trwałości zgodnie z art. 9 ust. 1 lit. f) rozporządzenia (UE) nr 1169/2011.
Informację o wartości odżywczej umieszczoną na opakowaniu lub na załączonej etykiecie można ograniczyć do podania wartości energetycznej, którą można wyrazić za pomocą symbolu »E« oznaczającego energię.
W takich przypadkach pełną informację o wartości odżywczej podaje się za pomocą środków elektronicznych wskazanych na opakowaniu lub na załączonej do niego etykiecie. Tej informacji o wartości odżywczej nie prezentuje się wraz z innymi informacjami przeznaczonymi do celów sprzedaży lub marketingu i nie gromadzi się ani nie śledzi żadnych danych użytkownika.
Wykaz składników może być podany za pomocą środków elektronicznych wskazanych na opakowaniu lub na załączonej do niego etykiecie. W takich przypadkach zastosowanie mają następujące wymagania:
nie gromadzi się ani nie śledzi żadnych danych użytkownika;
wykazu składników nie prezentuje się wraz z innymi informacjami przeznaczonymi do celów sprzedaży lub marketingu; oraz
oznaczenie danych szczegółowych, o których mowa w art. 9 ust. 1 lit. c) rozporządzenia (UE) nr 1169/2011 (wszelkie składniki lub substancje pomocnicze w przetwórstwie wymienione w załączniku II lub uzyskane z substancji lub produktów wymienionych w załączniku II, powodujące alergie lub reakcje nietolerancji, użyte przy wytworzeniu lub przygotowywaniu żywności i nadal obecne w produkcie gotowym, nawet jeżeli ich forma uległa zmianie), umieszcza się bezpośrednio na opakowaniu lub na załączonej do niego etykiecie. Oznaczenie to obejmuje wyraz „zawiera”, po którym następuje nazwa substancji lub produktu wymienionego w załączniku II do rozporządzenia (UE) nr 1169/2011.
Uwaga:
Jak podkreślono w Zawiadomieniu Komisji – umieszczenie strony internetowej przeznaczonej do handlu elektronicznego lub strony internetowej wytwórni wina uznaje się bezsprzecznie za „cel marketingowy”. Zatem strona internetowa nie powinna być stosowana jako narzędzie do etykietowania elektronicznego.
Jako jedną z metod udostępniania konsumentom, na etykiecie lub opakowaniu, informacji elektronicznych Komisja wskazuje natomiast kody QR. Przy czym podczas stosowania takich kodów należy pamiętać zawsze o spełnieniu wszystkich warunków określonych w ww. przepisach.
Szczegółowe przepisy dotyczące wykazu składników
Do rozporządzenia (UE) 2019/33 dodano art. 48a, który uszczegóławia sposób podawania wykazu składników, w tym między innymi:
Określenie »winogrona« może być stosowane w celu zastąpienia wskazania winogron lub moszczu winogronowego wykorzystywanych jako surowce do produkcji produktów sektora wina.
Określenie »zagęszczony moszcz winogronowy« może być stosowane w celu zastąpienia wskazania zagęszczonego moszczu winogronowego lub rektyfikowanego zagęszczonego moszczu winogronowego wykorzystywanych do produkcji produktów sektora wina.
Dodatki należące do kategorii »regulatory kwasowości« i »czynniki stabilizujące«, które są podobne lub wzajemnie zastępowalne, można wskazać w wykazie składników, używając wyrażenia »zawiera… i/lub«, po którym wymienione są nie więcej niż trzy dodatki, w przypadku gdy co najmniej jeden z nich jest obecny w produkcie końcowym.
Wskazanie dodatków należących do kategorii »gazy do pakowania« w wykazie składników można zastąpić konkretną daną szczegółową »butelkowane w atmosferze ochronnej« lub »butelkowanie może odbywać się w atmosferze ochronnej«.
Okres przejściowy
Zgodnie z art. 5 ust. 8 rozporządzenia (UE) 2021/2117: Wino, które jest zgodne z mającymi zastosowanie przed dniem 8 grudnia 2023 r. wymogami w zakresie etykietowania określonymi w art. 119 rozporządzenia (UE) nr 1308/2013, oraz aromatyzowane produkty sektora wina, które są zgodne z mającymi zastosowanie przed dniem 8 grudnia 2023 r. przepisami dotyczącymi etykietowania określonymi w rozporządzeniu (UE) nr 251/2014, mogą nadal być wprowadzane do obrotu do wyczerpania zapasów, jeżeli zostały wyprodukowane przed wskazaną datą. W punkcie 4 i 5 Zawiadomienia Komisji zamieszczono dodatkowe informacje dotyczące tego kiedy wino można uznać za „wyprodukowane”.
[1] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 z dnia 17 grudnia 2013 r. ustanawiające wspólną organizację rynków produktów rolnych oraz uchylające rozporządzenia Rady (EWG) nr 922/72, (EWG) nr 234/79, (WE) nr 1037/2001 i (WE) nr 1234/2007 (Dz.U. L 347 z 20.12.2013, s. 671)
[2] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1151/2012 z dnia 21 listopada 2012 r. w sprawie systemów jakości produktów rolnych i środków spożywczych (Dz.U. L 343 z 14.12.2012, s. 1)
[3] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 251/2014 z dnia 26 lutego 2014 r. w sprawie definicji, opisu, prezentacji i etykietowania aromatyzowanych produktów sektora wina oraz uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 1601/91 (Dz.U. L 084 z 20.3.2014, s. 14)
[4] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 228/2013 z dnia 13 marca 2013 r. ustanawiające szczególne środki w dziedzinie rolnictwa na rzecz regionów najbardziej oddalonych w Unii Europejskiej i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 247/2006 (Dz.U. L 078 z 20.3.2013, s. 23)
[5] Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2019/33 z dnia 17 października 2018 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 w odniesieniu do wniosków o objęcie ochroną nazw pochodzenia, oznaczeń geograficznych i określeń tradycyjnych w sektorze wina, procedury zgłaszania sprzeciwu, ograniczeń stosowania, zmian w specyfikacji produktu, unieważnienia ochrony oraz etykietowania i prezentacji (Dz.U. L 009 z 11.1.2019, s. 2)
[6] Rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2018/273 z dnia 11 grudnia 2017 r. uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1308/2013 w odniesieniu do systemu zezwoleń na nasadzenia winorośli, rejestru winnic, dokumentów towarzyszących i świadectw, rejestru przychodów i rozchodów, obowiązkowych deklaracji, powiadomień i publikowania zgłoszonych informacji, oraz uzupełniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1306/2013 w odniesieniu do odpowiednich kontroli i kar, zmieniające rozporządzenia Komisji (WE) nr 555/2008, (WE) nr 606/2009 i (WE) nr 607/2009 oraz uchylające rozporządzenie Komisji (WE) nr 436/2009 i rozporządzenie delegowane Komisji (UE) 2015/560 (Dz.U. L 058 z 28.2.2018, s. 1)
[7] Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 (Dz.U. L 304 z 22.11.2011, s. 18)
(IJHARS)
